KURULUŞUNUN 950. YILDÖNÜMÜNDE TÜRKİYE SELÇUKLULARI VE İZNİK BİLGİ ŞÖLENİ (15-16 KASIM 2025, İZNİK) SONUÇ BİLDİRİSİ

KURULUŞUNUN 950. YILDÖNÜMÜNDE TÜRKİYE SELÇUKLULARI VE İZNİK BİLGİ ŞÖLENİ (15-16 KASIM 2025, İZNİK) SONUÇ BİLDİRİSİ

     Türk Ocakları Genel Merkezinin Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumuna bağlı Türk Tarih Kurumu’nun malî desteği, Bursa Uludağ Üniversitesi ve Türk Ocakları Bursa Şubesinin paydaşlığıyla düzenlediği “Kuruluşunun 950. Yılında Türkiye Selçukluları ve İznik Bilgi Şöleni”, Bursa Valiliği, İznik Kaymakamlığı ve İznik Belediyesinin de müzaheretiyle, ülkemizin farklı üniversitelerinden uzman akademisyenlerin bilimsel sunumlarıyla 15-16 Kasım 2025 tarihlerinde DSİ İznik Eğitim ve Dinlenme Tesislerinde gerçekleştirilmiştir. 
     Bilgi Şöleninde Selçuklu akın ve fetihlerinin Anadolu’daki gelişimi, Kutalmış oğlu Süleyman Şah’ın İznik’te Türkiye Selçuklu Devleti’nin kurması, daha sonraki dönemde Anadolu’nun tarihini etkileyen Haçlı Seferleri ve diğer siyasi gelişmelerin yanında Türkiye’nin inşası süreci sosyal, kültürel, ekonomik ve manevî boyutlarıyla ele alınmıştır. 
     Selçuklu Türklerinin Sultan Alp Arslan komutasında Doğu Roma’ya karşı kazandıkları Malazgirt zaferi sonrasında Anadolu’nun fethinde rolü oynayan komutanlardan biri olan Kutalmış Süleyman Şah zorlu bir mücadelenin ardından İznik’i başşehir yaparak Anadolu Selçuklu Devleti’ni kurmuştur. Aynı süreçte Danişmendliler, Artukulular, Saltuklular, Mengücekliler, daha sonra da Ahlatşahlar gibi beylik ve devletlerin kurulması ile Müslümanların “İklim-i Rum” yani Roma ülkesi dedikleri topraklar kısa sürede Türkiye, Türkmenya olmaya başlamıştır. Nitekim, Haçlı seferleri döneminde, 12. Yüzyıl ortalarından itibaren batılı yazarlar Anadolu topraklarından Turchia/Türkiye, Turcomania/Türkmenya diye bahsetmişlerdir. 
     Binlerce yıllık bir tarihe sahip olan Türk milletinin Anadolu'dan Balkanlar’a uzanan tarih kesitindeki kimliğini; Selçuklulardan Beyliklere, Osmanlı'dan Cumhuriyet'e uzanan Türk tarihi yoğurmuştur. Bu tarih, sadece birtakım askerî zaferlerden ibaret değildir. Malazgirt Zaferi, Türk tarihini olduğu gibi İslâm ve Bizans tarihini ve dolayısıyla bu coğrafyada yaşayan bütün halkların tarihini derinden etkilemiştir. Haçlı Seferleri ve daha sonra Moğol istilası gibi gelişmelerin de etkisiyle bugünkü Türkiye'nin temelleri sağlam bir şekilde atılmıştır. 
     Selçuklu-Oğuz Türkleri 11. yüzyılda bu toprakları kimsenin himmetiyle değil kılıçlarının hakkıyla Doğu Roma’dan (Bizans’tan) aldılar. İklim-i Rum’u yani Roma memleketini Türkiye yaptılar. Bunu da dilleri, kültürleri, dinleri ile Türk-İslâm medeniyetini inşa ederek gerçekleştirdiler. Bundan tam 950 yıl önce Kutalmış oğlu Süleyman Şah’ın İznik’te kurduğu, Haçlı seferleri yüzünden daha sonra Konya’dan yönetilen Türkiye Selçuklu Devleti bu sürecin en önemli aktörü olarak Türk ve Türkiye tarihine damgasını vurmuştur. 
     Böylesine önemli ve tarihî bir hadisenin 950. Yıldönümü elbette çok daha görkemli bir şekilde, akademik toplantıların yanında sosyal, kültürel, sportif vb. çeşitli etkinliklerle kutlanmalıdır. Bu bağlamda önümüzdeki yıl Nisan ayında Bursa’mızın fethinin 700, 2031 yılı Mart ayında da İznik’imizin yeniden fethinin 700. Yıldönümü kutlamalarına bu anlayışla hazırlanmalıyız. 
     Selçuklu-Beylikler-Osmanlı-Cumhuriyet çizgisinde devam eden “devlet-i ebed-müddet”imizin ilelebet payidar olması dileğiyle Tuğrul ve Çağrı Bey’lerden Alp Arslan’a, Kutalmış oğlu Süleyman Şah’dan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e tarih boyunca bu toprakları ebediyen Türk yurdu yapan atalarımızı saygı ve rahmetle anıyoruz. 
     Sonuç olarak Osmanlıların 1331 yılında İznik’i yeniden fethinin 700. yıl dönümü münasebetiyle 2031 yılına kadar aşağıdaki faaliyetler ve hizmetlerin hayata geçirilmesini gerekli görmekteyiz. 

  1. İznik’teki Türk eserlerinden harap durumda olanlar bir an önce ihya edilmelidir. 
  2. İznik Türk sanatının incelikleri ve çini medeniyetinin bizim için olan değeri ders kitaplarında işlenmelidir. 
  3. İznik'teki Türk eserleriyle ilgili derli toplu bir belgeselin TRT veya Kültür Bakanlığı tarafından hazırlanması sağlanmalıdır. Böylece İznik'in Türk tarihi ve kültüründeki yeri kamuoyu nezdinde daha iyi vurgulanacaktır. 
  4. İznik şehir merkezine Süleymanşah'ın ve oğlu Kılıç Arslan'ın karşılıklı heykelleri veya büstleri yaptırılmalıdır. 
  5. Selçuklu Vakıf Medeniyeti ve Selçuklu Kitabeleri üzerine yeni projeler üretilmeli ve yayınlanmalıdır. 
  6. Avrupa'daki Selçuklu Araştırmaları ve yeni projeler yakından takip edilmelidir. 
  7. Selçuklu Kervansaraylarının evrensel bağlamdaki önemlerine vurgu yapan çalışmalar yapılmalıdır. 
  8. Selçuklu Medeniyeti üzerine yeni araştırma merkezleri ve enstitüler kurulmalıdır. 
  9. Selçukluların ilk başkenti İznik ile ikinci başkenti Konya arasında Selçuklu tarihi araştırmaları noktasında işbirliği yapılmalıdır. 
  10. Kuruluşunun 950. Yılında Türkiye Selçukluları ve İznik başlıklı bu sempozyumda sunulmuş olan bildiriler kitap halinde en kısa sürede basılarak ilim aleminin istifadesine sunulacaktır.